29 grudnia 2022
Punkt z widokiem na ul. 17 Marca, ul. Grunwaldzką i ul. Derdowskiego
Dzisiejsze skrzyżowanie 17 Marca/Grunwaldzka/Derdowskiego jest efektem zagospodarowania tego terenu z początku XX wieku. Historycznie teren ten od XV wieku nazywano Fleischerfeld, czyli patrymonium wydzielonym dla rzeźników.
Stojąc na skrzyżowaniu widzimy pięknie zrewitalizowaną kamienicę narożną nr 21 pochodzącą z 1911 roku. Została wybudowana przez gdańską firmę Johanna Heinricha Hermanna Prochnowa (wybudował w Gdańsku m.in. budynek kasy oszczędnościowej, Wielką Synagogę, szpital diakonis ewangelickich, budynek Zachodniopruskiego Zakładu Ubezpieczeniowego przy ul. Hucisko, kościół ewangelicki na Siedlcach, szpital garnizonowy, gmach kolejowego Dworca Głównego, nowe więzienie przy ul. Kurkowej). Malborski neobarokowy, trzypiętrowy dom narożny z wykuszami i balkonami oraz sztukateriami w formie mięsistych wici akantu wyróżni się wśród gęstej zabudowy. Wśród przedwojennych mieszkańców znaleźć można oficerów z sąsiednich koszar, dyrektorów szkół, właściciela słynnej Schloss-Apotheke, w latach 30-tych XX wieku w jednym z pomieszczeń ulokowano bojówki NSDAP i SA. W latach 70 – tych XX wieku mieściła się tu Ogólnokrajowa Spółdzielnia Turystyczna „GROMADA”. W 2021 roku wykonano remont elewacji przywracając jej dawny blask.
Przy ulicy H. Derdowskiego (przed wojną ul. Haeblera – malborskiego pastora) krótkiej ulicy prowadzącej do ul. Słowackiego spotkać można bardzo ciekawą zabudowę pochodzącą z lat 20-tych XX wieku. Na rogu wyróżnia się willa doktora Gustava Ellermanna - ordynatora Szpitala Diakonisek w Malborku. Doktor Ellermann był cenionym chirurgiem i ginekologiem. Po wojnie, w marcu 1946 r. uroczyście otwarto Bibliotekę Powszechną i Czytelnię, a 1 września 1957 r. rozpoczął działalność żłobek „Szarotka”. We wnętrzu zachował się oryginalny układ pomieszczeń z podziałem na pomieszczenia reprezentacyjne, mieszkalne dla właścicieli i służby oraz pomieszczenia gospodarcze, a także układ schodów głównych i gospodarczych. W wielu pomieszczeniach zachowała się na sufitach liczna sztukateria.
Na końcu ul. Derdowskiego można zauważyć budynek Przedszkola Bratek, którego historia sięga 1927 r. kiedy to z inicjatywy ówczesnego superintendenta Maxa Augusta Moehrke powstało jako ewangelickie przedszkole prowadzone przez diakonisy. Obiekt wybudowano w stylu tradycyjnym, charakteryzującym się prostą bryłą oraz uporządkowaniem podziałów 6-osiowej elewacji frontowej, której rytmy wyznaczają otwory okienne oraz rozmieszczone w równych odstępach kanelowane lizeny. Budynek przeszedł rewitalizację w 2022 r.
